Uhud Dağı

Peyğəmbər -səllallahu əleyhi və səlləm-in “Uhud bizi sevir, bizdə Uhudu sevirik” dediyi dağdır.

Mədinə şəhərinin şimalında yerləşən Uhud dağı heç bir dağ silsiləsinə aid olmayan tək dağ olduğu üçün bu adı almışdır. Hündürlüyü 110 metr, uzunluğu 8 km olan Uhud dağının  Peyğəmbər məscidinə məsafəsi 5 km-dir. Həzrət Peyğəmbər Uhud dağı haqqında belə buyurmuşdur: “Uhud bizi sevir, biz də Uhudu sevirik” (Buxari. “Məğazi”, 27; Müslim, “Həcc”, 503-504). İslam tarixində baş vermiş mühüm hadisələrindən biri olan Uhud müharibəsi Uhud dağının ətəyində baş verdiyi üçün adını buradan almışdır.

UHUD MÜHARİBƏSİ

Bədr döyüşündə ağır məğlubiyyətə uğrayan qureyşlilər, Bədrin intiqamını almaq üçün 3.000 nəfərlik bir ordu ilə Mədinəyə hücum etdilər. Hicrətin üçüncü ilində 3.000 nəfərlik müşrik ordusu ilə 700 nəfərlik İslam ordusu Uhud dağının Mədinəyə baxan hissəsində qarşı-qarşıya gəldilər. İslam ordusu Uhud dağının ətəyində mövqe tutaraq müşrik ordusuna cəbhə qurdular. Həzrət Peyğəmbər strateji əhəmiyyətə malik olan Ayneyn (Oxcular) təpəsinə əlli nəfərdən ibarət oxcu birliyini yerləşdirərək onlara belə təlimat verdi: müharibənin gedişatından asılı olmayaraq məndən əmr gəlmədikcə yerinizdən tərpənməyin. Həzrət Peyğəmbərin tətbiq etdiyi hərbi taktikalar və həyata keçirdiyi islahatlar nəticəsində müharibənin ilk mərhələsində müsəlmanlar qalib gəldilər. İslam ordusunun hücuma keçdiyini görən oxçuların Ayneyn təpəsindəki mövqelərini tərk etməsi ilə müşrik ordusu arxadan hücum edərək müharibənin gedişatını dəyişdirdi. Peyğəmbər -səllallahu əleyhi və səlləm-in öldürüldüyü barədə yalan bir xəbərin yayılması ilə müharibə səngidi. Müsəlmanlar Uhud dağının ətəklərinə geri çəkilərkən müşriklər Əbu Süfyanın ətrafına toplaşdılar. Bununla da iki ordu bir-birindən ayrıldı və müharibə sona çatdı.

Çox çətin keçən bu müharibədə Həzrət Peyğəmbərin mübarək dişi qırıldı, dodağı və yanağı yaralandı. Həzrət Peyğəmbərin əmisi Həzrət Həmzə ilə birlikdə 70 səhabə bu müharibədə şəhid oldu. Peyğəmbər -səllallahu əleyhi və səlləm- şəhidlərin hamısının cənazə namazlarını qıldıraraq Uhudda dəfn etdi. Peyğəmbərimiz zaman zaman Uhud şəhidliyini ziyarət edir və əshabını da buranı ziyarət etməyə təşviq edərdi. Ziyarət vaxtı Həzrət Peyğəmbər bu ayəni ucadan oxuyurdu: “Səbr etdiyinizə görə sizə salam olsun! Axirət yurdunuz necə də gözəldir!” (ər-Rəd,24)

Quba Məscidi

İslam tarixinin ilk məscidi olma şərəfini daşıyan Quba məscidi eyni zamanda Peyğəmbərimiz -səllallahu əleyhi və səlləm-in camaat namazı qıldırdığı ilk məsciddir.

Quba məscidi Həzrət Peyğəmbərin Məkkədən Mədinəyə hicrət edərkən Mədinəli müsəlmanlar tərəfindən sevgi və coşğu ilə qarşılandığı Quba bölgəsində yerləşir. Hicrət zamanı Peyğəmbərimiz Mədinəyə çatmadan əvvəl 14 gün burada qalmışdır.  İslam tarixinin ilk məscidi olmaq şərəfini daşıyan  Quba məscidi o zaman inşa edilmiş və ilk dəfə camaatla namaz burada qılınmağa başlanmışdır. Bu məscidin layihəsini Peyğəmbərimizin özü hazırlamış və  özül daşını öz əlləri ilə qoymuşdur. Qurani-Kərimdə Allah-Təalə bu məscid haqqında belə buyurur: “…İlk gündən bünövrəsi təqva üzərində qurulmuş məscid əlbəttə sənin orada namaz qılmağına daha layiqdir. Orada paklanmağı sevən insanlar vardır. Allah da pak olanları sevər.” (Tövbə 108). Bu mübarək məsciddə namaz qılmağın fəziləti haqqında Allah Rəsulu -səllallahu əleyhi və səlləm- belə buyurur: “Kim ədəbinə uyğun şəkildə dəstəmaz alaraq Quba məscidinə gedər və orada namaz qılarsa, ümrə etmiş kimi savab qazanar.” (Tirmizi)

Qibləteyn Məscidi

Qibləteyn Məscidi, Mədinədə Peyğəmbərimiz -səllallahu əleyhi və səlləm tərəfindən inşa edilən bir məsciddir və namaz əsnasında qibləsi dəyişdiyinə görə bu məscidə iki qibləli məscid adı verilmişdir.

İslamın ilk illərində müsəlmanlar namazı Qüdsdə yerləşən Məscidi-Əqsa istiqamətinə tərəf qılırdılar. Bəzi Mədinəli yəhudilər: “Muhamməd və onun səhabələri həm bizim dinimizə inanmırlar, həm də bizim qibləmizə doğru ibadət edirlər …” deyərək müsəlmanları ələ salardılar. Həzrət Peyğəmbər -səllallahu əleyhi və səlləm- də,  qiblənin  Kəbə olması üçün çox dua edir, bəzən də üzünü səmaya çevirib bu barədə xəbər gözləyirdi. Hicrətdən 18 ay sonra Şaban ayının 15-ci günü (Bəraət gecəsində) Həzrət Peyğəmbər Mədinədə Sələmə oğulları məhəlləsində günorta və ya əsr namazının fərzini qıldırarkən aşağıdakı ayəyi-kərimə nazil oldu: “Ey Rəsulum! Biz sənin üzünü səmaya çevrildiyini görürük, ona görə də Səni əlbəttə razı qalacağın qibləyə döndərəcəyik. Elə isə üzünü Məscidül-hərama tərəf cevir! (Ey müsəlmanlar) Harada olsanız üzünüzü oraya döndərin!” (əl-Bəqərə 144) Nazil olan ayədən sonra Həzrət Peyğəmbər namazı tərk etmədən (pozmadan) dərhal Kəbə istiqamətinə yönəldi və camaat da səfləri ilə birlikdə Kəbəyə tərəf döndülər. Beləliklə Qüdsə tərəf başlanılan namazın son iki rükəti Kəbəyə yönələrək tamamlandı. Məhz bu baxımdan burada bir məscid inşa edildi və bu məscidə Qibləteyn (İki qibləli məscid) adı verildi.